Ο ΤΣΑΛΑΠΕΤΕΙΝΟΣ ΚΑΙ Η ΜΥΗΣΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ ΣΟΛΟΜΩΝΤΑ

Ο ΤΣΑΛΑΠΕΤΕΙΝΟΣ ΚΑΙ Η ΜΥΗΣΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΑ ΣΟΛΟΜΩΝΤΑ

 Ο τσαλαπετεινός είναι ένα πολύ όμορφο πουλί. Στην επαρχία το ονομάζουν και αγριοκόκορα. Μοιάζει με πετεινό κι έχει ψηλό λοφίο είναι πολύχρωμο αλλα μικρότερο σε μέγεθος και φυσικά πετάει. Συχνά θα το δούμε να μεταφέρει μυνηματα σε μάγους, γιατί συμβολίζει το πτηνό της εσωτερικής γνώσεως και είναι πολύ γνωστό από την ιστορία με τον Σολομώντα.

Στα αρχαία ελληνικά ο τσαλαπετεινός ονομάζεται έποψ, επόπτης δηλαδή, αλλά και τηρεύς, αυτός που επιτηρεί, αυτός που τα βλέπει όλα. Ο Ηλιος στην ελληνική μυθολογία ονομάζεται παντεπόπτης γιατί βλέπει τα πάντα, και είναι ο οφθαλμός που όλα τα παρακολουθεί απο ψηλά. Ηλιακό πτηνό είναι και ο πετεινός, όπως και το κοράκι, αλλά ο τσαλαπετεινός έχει ένα μυστηριακό συμβολισμό γιατί θεωρείται το εσωτερικό μεταφυσικό μάτι.

Ο βασιλιάς Σολομώντας, ήταν ως γνωστό μάγος και επικοινωνούσε με τα ζώα, γνώριζε την γλώσσα τους κι εκείνα την δική του. Καλούσε συχνά τα ζώα και μιλούσε μαζί τους. Κάποτε κάλεσε τα ζώα και ήρθαν όλα, αλλά ο έποψ δεν εμφανίσθηκε. Αναρωτήθηκε τι έγινε και μετά από μερικές μέρες που επέστρεψε τον ρώτησε που χάθηκε. Για τρεις μήνες είπε, βασιλιά μου, δεν εχω φάει τίποτα και δεν εχω πιει νερό γιατί τριγύριζα όλο τον κόσμο, για να βρώ μιά χώρα που δεν ανήκει σε σένα. Είδα τα πάντα στην γη. Και τελικά υπάρχει μόνο ένα πλούσιο βασίλειο που το χρυσάφι είναι πιο φτηνό από την σκόνη, είναι η χώρα της βασίλισσας του Σαβά.

Ο έποψ δηλώνει εδώ ότι είδε τα πάντα σε όλη την γη και αυτό φανερώνει την ιδιότητα του ως παντεπόπτη. Το σημαντικότερο όμως είναι ότι είδε και το μυστικό βασίλειο της βασίλισσας του Σαβά, το μοναδικό που δεν είχε υποταχθεί στον Σολομώντα.

 Υπάρχει ένα κείμενο αρχαίο των Σούφι, που λέγεται το συνέδριο των πουλιών. Το έχει γράψει ο Αττάρ από το τάγμα του Κιντρ, του Αγίου Γεωργίου δηλαδή. Σε αυτό το κείμενο, ο τσαλαπετεινός καλεί τα άλλα πουλιά να ψάξουν για να βρουν τον μυστηριώδη βασιλιά τους. Όλα όμως δικαιολογούνται και δεν θέλουν να συμμετέχουν. Ο τσαλαπετεινός ακούγοντας τις δικαιολογίες του καθενός, αποκρίνεται με μια ιστορία που δείχνει την ματαιότητα του να προτιμάει κανείς ότι έχει ή ότι μπορεί να έχει, από εκείνο που θα έπρεπε να έχει. Το δαχτυλίδι του Σολομώντα, η φύση του Κιντρ, του κρυμένου οδηγού, και ανέκδοτα των αρχαίων σοφών γεμίζουν τις σελίδες του.

Ο τσαλαπετεινός λέει στα πουλιά πως στην αναζήτηση τους πρέπει να διασχίσουν εφτά κοιλάδες. Πρώτη είναι η κοιλάδα της αναζήτησης, όπου προβάλει κάθε είδους κίνδυνος και όπου ο προσκυνητής απαρνείται τις επιθυμίες. Έπειτα έρχεται η κοιλάδα της Αγάπης, η απεριόριστη έκταση όπου ο Αναζητητής κατακαίεται από τη δίψα για τον Αγαπημένο. Η Αγάπη ακολουθείται από την κοιλάδα της ενορατικής γνώσης, όπου η καρδιά δέχεται άμεσα τη φώτιση του Θεού. Στην κοιλάδα της απόσπασης ο ταξιδιώτης αποδεσμεύεται απο τις επιθυμίες και την εξάρτηση.

Στην ανταλλαγή γνωμών που ακολουθεί ο τσαλαπετεινός ασχολείται με το αηδόνι. Ο Αττάρ εξηγεί την ματαιότητα των εκστατικών και το ρομαντισμό σαν αυτοσκοπό, που μεθούν με λαχτάρα, που παρασύρονται σε εκστατικές εμπειρίες και χάνουν κάθε επαφή με την ανθρώπινη ζωή.

Το παράφορο αηδόνι προβάλει έξαλλο από πάθος. Σε καθένα απο τα χιλιάδες διαφορετικά τερετίσματα του εκφράζει και ένα διαφορετικό μυστηριώδες νόημα. Μιλάει τόσο εύγλωττα για τα μυστήρια που τα πουλιά πέφτουν σε σιωπή.

“Ξέρω τα μυστικά της αγάπης,” λέει. “Όλη νύχτα καλώ την αγάπη μου. Εγώ ο ίδιος διδάσκω τα μυστικά. Όποιος μ ακούει χάνει το μυαλό του μέσα στην έκσταση εγκαταλείποντας την συνηθισμένη του συμπεριφορά. Όταν χάνω για μεγάλο διάστημα την αγάπη του Ρόδου, θρηνώ ακατάπαυστα... και όταν το Ρόδο επιστρέφει στον κόσμο το καλοκαίρι, ανοίγει η καρδιά μου από αγαλλίαση. Τα μυστικά μου δεν είναι γνωστά σε όλους, αλλά το Ρόδο τα γνωρίζει. Δε σκέφτομαι τίποτα άλλο από το Ρόδο, δεν επιθυμώ τίποτα άλλο απο το ρουμπινένιο Ρόδο.”

 Ο τσαλαπετεινός κραυγάζει, “Ω τεμπέλη, που ασχολείσαι με το απλό σχήμα των πραγμάτων! Άφησε τις ικανοποιήσεις που η μορφή τους είναι τόσο απατηλή! Η αγάπη της μορφής του Ρόδου απλώς έχει εισάγει αγκάθια στην καρδιά σου. Έχει γίνει κύριος σου. Όσο όμορφο και να είναι το Ρόδο, η ομορφιά του χάνεται σε λίγες μέρες. Η αγάπη για κάτι τόσο φθαρτό προκαλεί μόνο την αποστροφή του Τέλειου Ανθρώπου. Αν το χαμόγελο του Ρόδου αφυπνίζει την επιθυμία σου, αυτό γίνεται μόνο για να σε κρατάει ακατάπαυστα σε θλίψη. Αυτή είναι η αγαπημένη σου που σου γελάει κάθε Άνοιξη, αλλά αυτή δεν κλαίει – άφησε το Ρόδο και την κοκκινάδα του.”

Σχολιάζοντας αυτό το απόσπασμα ένας δάσκαλος παρατηρεί πως ο Αττάρ δεν αναφέρεται μόνο στον εκστατικό που δεν αντιλαμβάνεται το μυστικισμό πέρα από την έκσταση. Αναφέρεται και στον αντίστοιχο του εκστατικού, δηλαδή στο άτομο που νοιώθει συχνά αγάπη, αλλά αγάπη ατελή και που, αν και επηρεάζεται βαθιά απο αυτή, δεν αναγεννιέται ούτε διαφοροποιείται απ' αυτή σε τέτοιο βαθμό, ώστε η ίδια του η ύπαρξη να υποστεί μια αλλαγή: Είναι το πυρ της αγάπης που εξαγνίζει, που είναι διαφορετικό όποτε εμφανίζεται, που φλογίζει το μυαλό και πυρακτώνει τον εσωτερικό πυρήνα. Το μετάλλευμα αποσπάται από το καλούπι και προβάλλει ο Τέλειος Άνθρωπος, έτσι αλλαγμένος που κάθε όψη της ζωής έχει του έχει εξευγενιστεί. Κάθε ίνα του έχει εξαγνιστεί, έχει ανυψωθεί σε μια ανώτερη κατάσταση, κραδαίνεται σε ένα ανώτερο τόνο, τη συμπάθεια ανδρών και γυναικών, αγαπιέται περισσότερο και μισείται περισσότερο. Μετέχει ενός πεπρωμένου, ενός κλήρου, σε ύψιστο βαθμό κατωχυρωμένου και αναγνωρισμένου, είναι αδιάφορος για τα πράγματα που τον επηρεάζουν, ενώ αυτός προτιμάει να είναι στη σκιά της οποίας είναι η ουσία, όσο έξοχη κι αν ήταν η προηγούμενη εμπειρία του.”

Αυτός είναι ο δρόμος για το πέμπτο κύπελο όπως λέει αυτός ο σχολιαστής, (Αλντίμ Αλίμι) που προειδοποιεί ότι αυτά τα αισθήματα δεν θα ελκύσουν όλους: Ο υλιστής θα τα αμφισβητήσει, ο θεολόγος θα αντιστρατευτεί, ο ρομαντικός θα τα αγνοήσει, ο επιπόλαιος θα τα αποφύγει, ο εκστατικός θα τα απορρίψει, ο θεωρητικός και ο δήθεν Σούφι θα τα καλωσορίσουν αλλά θα τα παρανοήσουν.”

 Η πέμπτη κοιλάδα είναι η κοιλάδα της ενοποίησης, όπου ο αναζητητής καταλαβαίνει πως εκείνα που του φαινόταν διαφορετικά είναι στην πραγματικότητα ένα.

Στην κοιλάδα της Έκπληξης, ο ταξιδιώτης αντικαθιστά την γνώση με κάτι που αποκαλείται αγάπη.

 Η έβδομη κοιλάδα είναι η κοιλάδα του θανάτου. Εδώ ο αναζητητής καταλαβαίνει το μυστήριο και το παράδοξο του πως κάθε ξεχωριστή σταγόνα μπορει να συγχωνευτεί στον ωκεανό κι όμως να παραμένει μεστή νοήματος. Εκεί βρίσκει τη θέση του.

Το ψευδώνυμο του Φαριντουνίν Αττάρ από το τάγμα του Αγίου Γεωργίου, που έγραψε το συνέδριο των πουλιών, είναι Αττάρ ο Χημικός ή ο Αρωματοποιός.

Φυσικά οι εφτά κοιλάδες αντιστοιχούν στα εφτά σώματα και τα εφτά τσακρας.

Θέλω να καταλήξω ότι ο Έποψ, ως συμβολισμός του τρίτου σώματος, κατοικεί στο ηλιακό πλέγμα και θεωρεί, βλέπει , παρακολουθεί την δραστηριότητα των άλλων δύο σωμάτων. Δηλαδή βλέπει τα πάντα όλα, σε όσα το δεύτερο σώμα ταξιδεύει με την μορφή ενός αέρινου ψαριού αλλά και το μυστικό βασίλειο της περίεργης βασίλισσας του Σαβά, που τον επισκέφθηκε. 

Μάλιστα στην ιστορία φαίνεται ότι εκείνη η βασίλισσα είναι ισχυρότερη από τον Σολομώντα και του κάνει ερωτήσεις για να διαπιστώσει την σοφία του. Βέβαια φεύγοντας ο Σολομώντας της δίνει περισσότερα δώρα από όσα εκείνη του είχε χαρίσει. Μόλις έχει αποχωρήσει η βασίλισσα του Σαβλα κι έχουν αναφερθεί τα δώρα, η βίβλος αναφέρει.

Χρονικων Β' θ 12 Και έδωσεν ο βασιλεύς Σολομών εις την βασίλισσαν του Σαβά πάντα όσα ηθέλησεν, όσα εζήτησε, πλειότερα των όσα έφερε προς τον βασιλέα. Και επέστρεψε, και ανεχώρησεν εις την γην αυτής, αυτή και οι δούλοι αυτής. 13. Το βάρος του χρυσίου, το οποίον ήρχετο εις τον Σολομώντα κατ' ετος, ήτο εξακόσια εξήκοντα εξ τάλαντα χρυσίου 14 εκτός του συναγόμενου εκ των τελωνών και των εμπόρων.

30 Εβασίλευσεν δε ο Σολομών εν Ιερουσαλήμ, επί πάντα τον Ισραήλ τεσσαράκοντα έτη.

 Το σαράντα είναι αριθμός πειρασμού, σαράντα μέρες πειρασμού του Χριστού στην έρημο, σαράντα χρόνια οι Ιουδαίοι του Μωυση στην έρημο. Γι αυτο και η βασίλισσα του Σαβά κάνει ερωτήσεις για να περάσει τις δοκιμασίες ο Σολομώντας.

 Ο τσαλαπετεινός είδε λοιπόν τα πάντα, όσα ήταν κάτω από την εξουσία του Σολομώντα, αλλά είδε και αυτά που δεν ήταν κάτω από την εξουσία του Σολομώντα. Είδε το βασίλειο της Σαβά. Το βασίλειο της κρυμμένης γης. Και από την ιστορία αυτή γίνεται φανερό ότι τα σαράντα χρόνια της βασιλείας του Σολομώντα συμβολίζουν την επι της Γης βασιλεία του. Ο αριθμός σαράντα συμβολίζει την Γη και συγκεκριμένα τη θάλασσα. Και ο αριθμός 666 συμβολίζει την μύηση που πέρασε ο Σολομώντας και την οποία του πρόσφερε η βασίλισσα του Σαβά, ως μια Ηλιάδα κόρη, που τον επισκέφθηκε, όχι για να κάνουν έρωτα και να απολαύσουν τα γήινα αγαθά αλλά για να αποκτήσουν την γνώση την εσωτερική εκείνη που θα τους επιτρέψει να είναι άρχοντες στην μοίρα τους και βασιλιάδες του εαυτού τους.

 Υπάρχει ο μύθος πως η Βασίλισσα του Σαβά ζήτησε από τον Σολομώντα να μην εκβιάσει τον έρωτα της. Ο Σολομώντας της είπε ότι δεν θα της έκανε έρωτα αν δεν έπαιρνε κάτι από αυτόν χωρίς να το ζητήσει. Της προσφέρθηκε όμως πολύ αλμυρό φαγητό και η βασίλισσα ήπιε νερό την νύχτα χωρίς να το ζητήσει. Έτσι γεννήθηκε ο ο γιός τους Μενελήκ, ο οποίος όμως δεν βασίλευσε στην Ιερουσαλήμ. 

 Ο τσαλαπετεινός συμβολίζει μια οντότητα που υπάρχει στον κάθε άνθρωπο και εφόσον έρθει σε επαφή μαζί της γίνεται ο δάσκαλος του και μόλις ετοιμασθεί του φέρνει την βασίλισσα του για μια δοκιμασία που πρέπει να την περάσει και να εισέλθει στην καρδιά, στην τέταρτη κοιλάδα. Όπως στο ποίημα του Παρμενίδη οι Ηλιάδες κόρες, οι χρυσές κόρες του Ήλιου, τον οδηγούν κατά περίεργο τρόπο όχι ψηλά στον ουρανό αλλά κάτω στις υπόγειες κατοικίες των θεών και μάλιστα τον πηγαίνουν μπροστά στο σκαλοπάτι του Αδη. Εκεί θα συναντήσει την Μεγάλη Βασίλισσα, την Περσεφόνη την κόρη της Δήμητρας.

Το πρώτο σώμα συμβολίζεται με ένα δέντρο και με κρύσταλλα ή πολύτιμους λίθους. Οι πολύτιμοι λίθοι υπάρχουν εκεί κάτω στις σπηλιές και είναι οι εμπειρίες που μαζεύεις και η γνώση που κατοικεί μέσα σου από την σιωπή. Όταν ο Μεγας Αλέξανδρος πήγε ως την άκρη της γης, σύμφωνα με τον Καλισθένη, κατέβηκαν σε σπηλιές όπου, όπως τους είπε ένας γέροντας, μάζεψαν πέτρες και τις πήραν μαζί τους. Όταν βγήκαν από το σπήλαιο οι πέτρες είχαν γίνει χρυσάφι. Εκεί κάτω υπήρχε και η πηγή με το αθάνατο νερό. Αυτός είναι ο κάτω κόσμος, της Βασίλισσας της Γης. Εκείνος που δεν είναι άξιος πηγαίνει εκεί και δεν επιστρέφει ξανά. Εκείνος όμως που είναι αγνός και είναι άξιος της καθόδου με την καθοδήγηση της Θεάς γίνεται οδηγός για τους ανθρώπους που έχουν ανάγκη να εξερευνήσουν την αλήθεια της ζωής.

Για την σημερινή χριστιανική γνώση ο κάτω κόσμος είναι ο κόσμος του διαβόλου. Είναι αλήθεια ότι και οι Έλληνες θεωρούσαν τον κόσμο αυτόν του Άδη σκοτεινό και προτιμούσαν να είναι στη γη φτωχοί άνθρωποι παρά βασιλιάδες στον κάτω κόσμο, όπως αναφέρεται στον Όμηρο. Όμως δεν αποδίδεται η έννοια του κακού σε αυτόν τον κόσμο. Αντίθετα οι Πυθαγόριοι και άλλοι φιλόσοφοι θεωρούν ως κατοικία του κακού την ίδια την γη και όχι τον κάτω κόσμο. Ουδεν αγαθόν επί της γης λένε οι Ερμητικοί. Έτσι το κακό ο καθένας το ανακαλύπτει όπου θέλει κι ακόμα και στον ουρανό υπάρχουν κακοί δαίμονες. Η ερμηνεία του αριθμού 666 ως σύμβολο του σατανά είναι προβληματική αν λάβω υπόψιν μου και την σχέση που εχει με τον Σολομώντα αφού φανερώνει ότι δεν είναι τίποτα άλλο παρά η τελειοποίηση μιας ψυχής, όπως η παραγωγή χρυσού στην Αλχημεία. Και τελικά ο κάτω κόσμος δεν είναι ο κόσμος του διαβόλου, αλλά το βασίλειο του Πλούτωνα και της Περσεφόνης για το οποίο τόσα λίγα γνωρίζουμε και τόσες συκοφαντίες ακούγονται από την σημερινή λεγόμενη γνώση.

ΒΑΣΙΛΑΚΗΣ Φ. ΝΕΚΤΑΡΙΟΣ

WebRep

currentVote

noRating

noWeight